Voldoe ik aan mijn verwachtingen?

Die vraag kun je redelijk filosofisch behandelen, maar vandaag wil ik het lekker concreet houden. Bijna tweeënhalf jaar geleden schreef ik over wat ik zou gaan doen alsik met pensioen zou gaan (Wat te doen met de tijd die ik over heb?). Ik was toen nog niet zo lang bezig met deze ontdekkingstocht, financiële onafhankelijkheid zou nog zo’n vijftien jaar duren. Inmiddels doe ik het anders dan ik toen dacht: die volledige financiële onafhankelijkheid gaat langer duren, maar ik ben al wel met ‘voorproefpensioen’. Ik heb dus nu de ‘tijd over’ waar ik toen over schreef.

Ik benoemde drie punten: mezelf ontwikkelen, tijd voor mensen om me heen, vrijwilligerswerk. Doe ik die dingen nu ook werkelijk?

1.      Mezelf ontwikkelen. Ja.

Ik heb sinds ik met voorproefpensioen ben twee cursussen gevolgd. Ik heb daar echt nieuwe dingen geleerd die mijn leven verrijken. De ene cursus was de opleiding tot Schuldhulpmaatje, waar ik goede handvatten en kennis heb opgedaan om mensen met schulden te helpen eruit te komen. Er zijn regelmatig nieuwe cursusmodules zodat ik mijn kennis up-to-date kan houden. (Wat me eraan herinnert dat ik de nieuwste module nog niet afgerond heb. Vandaag of morgen maar even de tijd voor nemen. Het gaat over laaggeletterdheid.) 

De andere cursus ging over geluk. Veel plezier aan beleefd en van veel van geleerd.

  

Ik heb en neem ook meer tijd om te lezen: fictie en non-fictie, dat vind ik allebei onder ontwikkeling vallen. Ik lees wel eens gewoon een hele dag. Vroeger kon ik dat niet, nu zonder problemen. Het is heerlijk.

Ik zoek ook dingen op en uit, maar dat deed ik voor mijn pensioen ook al. Ik weet niet of dat meer is geworden. Ik heb dat nooit echt gemeten. Maar ik heb er in ieder geval tijd voor en ik doe het ook met veel plezier.

2.      Meer tijd steken in de mensen om me heen. Ja en nee.

Het is meer dan voorheen, maar minder dan verwacht. In het begin kon het zomaar gebeuren dat er weer bijna een maand voorbij was zonder dat ik bij mijn lieve ouders was geweest. Als ik erheen ging, ging ik overigens wel wat langer en nog steeds. Dat is heel fijn, 1 keer 4 dagen brengt meer diepgang dan 4 keer 1 dag. Laatste tijd ben ik wat vaker bij mijn ouders om blije en verdrietige zaken, resp. groot feest en ziekte van mijn moeder. Het voelt goed om er nu zonder meer te kunnen zijn als het nodig is.

Ik merk dat ook in andere contacten met familie en vrienden: spontane, gezellige afspraakjes zijn er nauwelijks méér dan voorheen, maar ik kan wel makkelijker er zijn als het nodig is. Dat is fijn en goed, maar ook wel food for thought.

3.      Vrijwilligerswerk. Ja, maar.

Ja, doe vrijwilligerswerk. Ik heb niet alleen de cursus tot schuldhulpmaatje gevolgd, ik help ook daadwerkelijk mensen met schulden. En ik ben lid van een lokale werkgroep geworden waarmee we een grote culturele activiteit op touw zetten.

Maar, ik had gedacht dat ik hier meer tijd in zou steken. Ik help één maatje tegelijk. Anderen doen dat naast hun baan. Toch heb ik het gevoel dat ik niet meer mensen tegelijk kan helpen. Dan wordt het meer passen en meten in mijn agenda en in mijn hoofd en dan komt er stress bij kijken. Alles kan als het moet, maar het moet niet. Het voelt goed zoals het gaat, het is alleen wel anders dan ik verwacht had. 

Wat ook anders is, is dat ik had gedacht dat ik taallessen zou gaan geven. Het is toeval dat het dat niet geworden is. De cursus Schuldhulpmaatje was makkelijker te vinden en te volgen dan me aanmelden voor en voorbereiden op het geven van taallessen. Het is dus zo gelopen. Schuldhulpverlening had net als taal al mijn interesse dus het toeval heeft hier niet een ongewenste draai gegeven aan mijn leven. Wel mooi dat ik nu voor Schuldhulpmaatje een module over laaggeletterdheid kan volgen. Komt het weer een beetje bij elkaar.

De voorbereiding voor het culturele evenment nadert zijn deadline dus er gaat nu vanzelf meer tijd in. Ook bij dingen die ik leuk vind, helpt wat externe druk dus. Dat wist ik eigenlijk wel, dat het zo voor me werkt als ik er niet extra op let om het anders te doen. Ook hier geldt dat ik niet ontevreden ben over mezelf. Het kan altijd beter, maar dat wil niet zeggen dat het niet best oké is.

'Ja', 'ja en nee', en 'ja maar'. Ik voldoe dus redelijk aan mijn verwachtingen. Niet allemaal 100%. Zo schreef ik toen ook dat er naast deze drie punten allerlei kleinere dingen op mijn lijst stonden. Gisteren heb ik na anderhalf jaar een klusje van mijn lijst gestreept. Twee uurtjes werk, fantastisch resultaat J. Maar een fotoboek heb ik nog steeds niet gemaakt. Ik hoef me dus ook de komende tijd niet te vervelen.

Met dank aan Mom4life voor de vraag.

GDP en blauwe zones

Ik lees ergens een bericht dat de economie van Nederland flink zou groeien als niemand met vervroegd pensioen zou gaan en ik voel me schuldig. Ik ben niet alleen vroeg met pensioen gegaan (ook al is het misschien maar tijdelijk), ik promoot dat ook nog eens actief. Ik bedoel, ik vind dat iedereen daarin zijn eigen verstandige keuzes moet maken. Ik vind dat je niet zomaar moet stoppen met werken, en ik vind dat je niet zomaar door moet gaan met werken. Ik vind dat je erover na zou moeten denken. Maar door enthousiast over het stoppen te zijn, over hoe het voor mij uitpakt, promoot ik het denk ik toch wel een beetje.

Als ik dan zo’n bericht lees, denk ik "Oei, ik ben slecht voor de economie. En dus slecht voor andere mensen." Teer puntje, ik wil juist graag goed zijn voor mensen. Maar gelukkig herinner ik me vervolgens dat ik laatst een filmpje heb gezien, iets met blauwe zones, en daarin zei de spreker iets over een GDP waarboven het geluk van inwoners van een land niet meer significant toeneemt.

Ik heb het filmpje opgezocht. Dat valt nog niet mee als je je in eerste instantie niet meer herinnert dan 'iets met blauw'. 'Blue GDP' leverde niet het gezochte resultaat op. Ik wilde het toch graag vinden. De 'zones' kwamen erbij in mijn hoofd en toen dacht ik ook nog aan mijn browse-history.
Zo vond ik het fimpje terug. Daar zat alleen een stuk chinees in (er ging iets mis het geluid van een vertaling of zo, een klein stukje maar, maar toch). Speciaal voor jullie vond ik een andere publicatie van hetzelfde filmpje, zonder chinees en zonder inleidende spreker dus meer to the point. Ik heb het hier over een specifiek fragment, maar het hele filmpje is het kijken waard, vind ik.

Dit is wat Dan Buettner zegt in het filmpje van 7 augustus 2017 van het World Economic Forum (vertaling door mij, fragment start ongeveer op 20 min.):

"GDP is een grof instrument. GDP is belangrijk voor arme landen. Maar nadat je een GDP van ongeveer 25.000 dollars per jaar (per capita, [MMW]) hebt bereikt, levert meer GDP niet echt veel meer geluk op.

Nadat je land genoeg heeft verdiend, zouden leiders als ze echt begaan zijn met welzijn en geluk zich moeten focussen op en hun bronnen in moeten zetten voor andere zaken (dan de economie, [MMW])."

Eigenlijk is dit natuurlijk helemaal niet zo gek. Geld maakt, als eenmaal aan de eerste basisbehoeften plus wat extra’s is voldaan, een mens niet gelukkig. Dus dat geldt ook voor landen (dat gaat uiteindelijk natuurlijk ook over mensen). Ik had het met alleen niet zo expliciet gerealiseerd.

Het GDP per capita van Nederland was in 2016 ruim 52.000 dollar. Waarom dan toch die enorme focus op groei van de economie? Natuurlijk, er zal zoiets zijn als ‘stilstand is achteruitgang’ en misschien is het wel zo dat als je er geen aandacht aan besteedt het steeds harder achteruit kan gaan. Maar we hebben wat marge, als het ons tenminste om welzijn en geluk gaat. Mij wel. Ik hoop de formerende heren (het zijn allemaal heren op het moment toch?) ook.

Nog even over dat schuldig voelen: ik schreef al eerder een blogje over waarom je je niet hoeft te schamen voor een levensstijl die gericht is op snel met pensioen gaan.

Je mag er wat voor over hebben

Ruim twee keer zo ver was de supermarkt, maar ze hadden me verleid. Met een aanbieding. Dus ging ik. Op de fiets. Benzinekosten wegen niet op tegen de besparing. Ik bespaarde 40 cent.

Vervolgens moest ik nog even langs bij mijn ‘eigen’ supermarkt, want niet alles wat ik nodig had was (goedkoper) in de verre supermarkt. Daar, in de hal voor mijn eigen supermarkt, zat een meneer gitaar te spelen, niet onverdienstelijk. Hij speelde en zong Ain’t no sunshine. Lekker nummer, goede herinneringen. Zachtjes zingend liep ik de supermarkt in en bij de kassa was ik nog steeds aan het hummen.

Natuurlijk zat hij er nog toen ik opnieuw langs liep, zijn muziek was onverminderd fijn. Ik keek in mijn portemonnee en vond een muntje van 50 cent. Dat is een gelukje, vaak zit er geen contant geld in. Ik gooide het muntje in zijn hoed. Hij knikte vrolijk. Ik liep vrolijk naar buiten.

In plaats van 40 cent minder zoals gepland, had ik 10 cent meer uitgegeven tijdens het boodschappen doen. Maar ik had niet alleen boodschappen gedaan, ik was vrolijk en aan het zingen gemaakt. En hoewel ik daar niet altijd iemand voor nodig heb, gebeurde dat dit keer wel en het gebeurde goed. Vandaag had ik daar 50 cent voor over.

"Eigenlijk is het verhaaltje hiermee af, maar ik moet nog een bekentenis doen." 

Zo’n blog werkt toch het beste als je eerlijk bent. “Ruim twee keer zo ver” klinkt heel ver, maar mijn eigen supermarkt is gewoon heel dichtbij, 500 meter. Die andere supermarkt is 1100 meter van mijn huis. Geen woord gelogen dus, maar qua woordkeus wel wat dik aangezet. O, en dat van die benzinekosten is ook puur hypothetisch. Ik rijd nooit auto, vind het vreselijk. Zo, dat lucht op. ;)

Verdienmodel

"En dit is uw verdienmodel?" de man kijkt mij vragend aan. Ik ben verbaasd en moet echt even schakelen.
Ten eerste omdat het niet één van de standaard-vragen is die vandaag tientallen keren gesteld worden, waar ik een standaard-antwoord op heb ("U woont hier?" "Ja, wat een geluk he?" of "Hebt u al die boeken gelezen?" "Ik ben op een derde." enzovoort)
Ten tweede omdat we dit weekend ons huis gratis openstellen in het kader van de Open Monumentendagen. Het kost ons eerder geld omdat het zaterdag nogal koud was en er door de open deur behoorlijk wat warmte van binnen wegvloeide die toch echt een beetje aangevuld moest worden.
Ik 'herstel' snel genoeg om te antwoorden: "Ja, dat klopt, want u mag wel gratis naar binnen, maar naar buiten gaan kost vijf euro."

Toch zet het me wel aan het denken. Ik ben natuurlijk eigenlijk wel op zoek naar een verdienmodel. Ik wil graag wat verdienen met dingen die ik leuk vind. De Open Monumentendagen zijn hartstikke leuk. We krijgen nog steeds veel enthousiaste reacties, en af en toe wat nieuwe informatie over de geschiedenis van het huis. Echt leuk dus, vooral ook omdat het niet elk weekend is. (Ik kan nu vol enthousiasme de vragen beantwoorden, ook al zijn het vaak dezelfde. Ik weet niet of dat lukt als ik ze elk weekend 30 keer moet beantwoorden.)
Entree vragen is geen optie, zou ik ook niet willen. Koffie en thee verkopen ook niet, afgezien van dat ik helemaal geen tijd zou hebben voor het zetten, inschenken en opruimen, heb ik er geen vergunning voor. Maar ik kan natuurlijk wel reclame maken voor bijvoorbeeld mijn blog over ons huis en nog wat andere dingen die ik doe. Ik neem me overigens elk jaar wel voor om visitekaartjes met een link te maken. Het is er tot nu toe niet van gekomen. Dat moet maar eens hogere prioriteit krijgen. Vind ik per slot van rekening ook best leuk: visitekaartjes ontwerpen. Aan de slag, want er komen nog meer evenementen aan.
 

Hoeveel je moet fietsen voor een nieuwe band

Ik wist al lang dat ik een nieuw bandje op mijn achterwiel moest leggen. Maar ja, speciale maat hè? Dus je haalt er niet even snel een bij Hema. En zoveel andere (meest leuke) dingen te doen dat bestellen (en vooral uitzoeken welke band ik wilde) er steeds overschoot. Ik heb dus, eh optimaal gebruik gemaakt van het oude bandje zullen we maar zeggen. Nou ja, optimaal was het niet toen ik op weg naar huis vanuit Den Haag in Delft strandde. Ver van het station. Ik belde Meneer, die in Delft werkt, om te checken of hij toevallig van plan was vroeg naar huis te gaan. Eigenlijk niet, maar hij maakte het plan ter plekke. Lief toch?!

Nieuwe buitenband en binnenband kostten samen €30,75,  en vrij veel moeite om erop te leggen; ik heb hulp van drie mannen in moeten roepen om de buitenband erop te knijpen. Dat was vorige week dinsdagavond. Ik ben wel benieuwd hoe lang het duurt voor ik het bandje heb terugverdiend. Tot nu toe:

• woensdag 30 aug, fiets in plaats van bus van Eindhoven naar Veldhoven: 1,96
• vrijdag 1 sept, fiets in plaats van trein Rotterdam-Schiedam: 0,30 (NB1 tijdens dit ritje sneuvelden twee eieren, die ik gratis had gekregen, maar het is toch de vraag of dit nog een besparing was. NB2 een enkeltje Rotterdam-Schiedam is duurder, maar dit was onderdeel van een langere reis. Ik ben gewoon gaan fietsen in plaats van over te stappen, voor het geld hoef je dat niet te doen zoals je ziet, maar het is een lekker ritje na een relatief lange zit uit Eindhoven.)
• woensdag 6 sept, fiets in plaats van trein Schiedam-Gouda: 2,80 (wederom was de totale reis langer waardoor dit minder is dan een enkeltje over dit traject).

Nog een paar ritjes te gaan dus. Geeft niet. Zoals de vaste lezers weten: ik houd van fietsen.

Skyfall

Kronkel schreef dat mijn blogje over Bitcoins hem (of haar) deed denken aan James Bond die na een vechtpartij in een casino op het aangeboden koffertje reageert met: “Put it all on red.” Ik snap dat iemand daaraan denkt bij het bitcoinverhaal en zeker als je die film afgelopen weekend hebt gezien, zoals bij Kronkel het geval was.

Ik ben wel benieuwd hoe de vergelijking uitvalt, dus ik duik er wat dieper in. Geeft me meteen een excuus om wat Bond-fragmenten te bekijken en daar vermaak ik me altijd wel mee. Slechts twee google-zoekopdrachten en twee fragmenten later kan ik concluderen dat Kronkel Skyfall heeft gekeken. -Interessante titel in dit kader.-

Mijn eerste reactie was dat de vergelijking meteen al misgaat, want we gaan natuurlijk niet ál ons geld in Bitcoins stoppen (áls we al Bitcoins gaan kopen, maar daar lijkt het eerlijk gezegd wel op). Echter, Bond stopt ook niet al zijn geld erin. Sterker nog, het is geld wat hij aangeboden krijgt, het is echt helemaal extra. Dat hij het koffertje niet accepteert en er dus ook niet vanuit gaat dat eventuele winst bij hem terecht komt, laat ik even buiten beschouwing.

Als we Bitcoins gaan kopen, doen we dat met geld wat we over hebben, en niet bijvoorbeeld met geld dat bedoeld is voor de hypotheekaflossing met het idee dat we dan later veel meer geld hebben om af te lossen. Goede vraag is dan wel wat ‘over’ is. Het is op het moment niet zo dat we nooit meer inkomsten hoeven te genereren om te kunnen blijven leven zoals we nu doen. Een aandachtspunt om op terug te komen.

Dan het rendement. Ik weet niet zo veel van roulette, maar volgens mij zit het zo:
Als je inzet op rood en het balletje valt op een rood cijfer dan krijg je het dubbele terug. Dat is een rendement van 100%.
Het rendement van Bitcoins was over het afgelopen jaar 519%, en gemiddeld over ruim twee jaar 228% per jaar. Dat kun je met één keer put it all on red niet halen, met twee keer zit je op 400%.
Voor beide opties geldt dat je van tevoren niet weet wat de uitkomst is. Het verschil is wel dat het bij Bitcoins alle kanten op kan, en bij roulette is het rendement -100% of 100% (als je alles in één keer inzet). Bij Bitcoins kan er, zolang het rendement op je inleg hoger is dan -100% herstel optreden, maar misschien komt dat nooit of onvoldoende. Je weet bij all on red een stuk sneller waar je aan toe bent.

De kans op rendement bij roulette staat vast (als het casino eerlijk is, en daar ga ik van uit). Er zijn 37 vakjes: 18 rood, 18 zwart, en 1 groene (de nul). De kans op een rendement van 100% is dus 18/37 oftewel 0,49 bij één spelronde. De kans op een rendement van 400% in twee spelrondes is 0,24. (Toch? Wiskunde A was niet mijn sterkste vak.)
De kans op rendement bij bitcoins is niet te berekenen. We kunnen een inschatting maken, kijkend naar het verleden (geen enkele garantie), hoe het systeem in elkaar zit en hoe de maatschappij daarop reageert en hoe wij denken dat het in de toekomst zal gaan. De kans op een rendement van 100% of hoger het komend jaar? Ik durf er geen getal aan te koppelen. Als ik eerlijk ben, denk ik niet dat die kans groter is dan 0,49. Maar andersom geredeneerd:
Bij roulette is er een kans van 0,51 dat je alles kwijtraakt (een rendement van -100%). Ik schat in dat de kans dat je alles kwijtraakt als je bitcoins koopt heel veel lager is.

Als iemand mij nu 100 euro zou geven met de keuze het in het casino te besteden of aan Bitcoins, zou ik zonder twijfel voor de Bitcoins kiezen. Niet dat de redenering hierboven zo overtuigend is, maar ik merk dat ik Bitcoins, en de bijbehorende mogelijkheden een stuk interessanter vind.

Bitcoins

Meneer Money Wenkbrauw en ik bellen elkaar bijna nooit. Ook niet als we elkaar wat langer niet zien. “Bellen is voor boodschappen,” zei mijn vader vroeger altijd. En hoewel hij daar niet eens zo streng in was en ik het toen niet met hem eens was, is daar iets van blijven hangen. Whatsapp heeft nooit een dergelijk stempel meegekregen en we appen er dan ook vrolijk op los. De ‘boodschappen’ en serieuze onderwerpen nemen we meteen mee in de app dus daar hoeven we dan meestal ook niet meer over te bellen.

Zo kon het gebeuren, dat ik laatst terwijl ik een paar dagen bij mijn ouders was, wat appjes kreeg over bitcoins:

Toen werd het gesprek even flauw :). Er volgden ook nog wat serieuze appjes, maar uiteindelijk leek het ons beter dit face-to-face te bespreken. Ik had al eerder een keer bitcoinuitleg van Meneer gekregen, maar een mini-opfriscursus over blockchain-technologie, wallets en dergelijke was geen overbodige luxe. En natuurlijk spraken we over waarde(-ontwikkeling), risico, betrouwbaarheid, veiligheid. Voorlopige conclusie is dat we ernaar neigen om wat bitcoins te kopen.

We realiseren ons dat het risico best groot is. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn en als het zo klinkt is het dat meestal ook. En in het verleden behaalde resultaten geven geen garantie voor de toekomst. Maar wie niet waagt, wie niet wint. En bitcoins passen bij ons: we houden van technologie, nieuwe ontwikkelingen en het onderzoeken van alternatieven -ook of misschien wel juist wel- voor zaken die vanzelfsprekend lijken. Ik moet toegeven dat Meneer de technologie beter doorgrondt dan ik, maar het lijkt me voldoende dat een van ons het echt goed snapt.

We laten het nu even bezinken (en hopen dat de koers ondertussen een beetje daalt (zoals dit weekend, jeej) zodat we goed in kunnen kopen als we definitief beslissen om bitcoins-gebruikers te worden).