17 graden

Voorlopig houden we het goed uit bij 17 graden. Overdag zitten we in de geïmproviseerde werkkamer die tegen een uur of twaalf de 17 graden bereikt (dankzij de verwarming van 'de onderburen'). We verwarmen af en toe wat bij met elektrische bureauleggers en een infraroodlamp. 

Verwarming aan

's Avonds staat de thermostaat in de woonkamer een uurtje op 17 graden. De warmte blijft hangen tot we gaan slapen. De slaapkamer verwarmen we ook eventjes. Ik weet dat de meeste mensen het niet doen, maar ik slaap slecht in een koude kamer. Vorige winter stond de verwarming nog op 19 graden voor het in slaap vallen, voorlopig lukt het met 17 graden. De week dat we het zonder verwarming probeerden, sliep ik echt slecht; ik ben blij dat ik dat op kan lossen door de verwarming even aan te zetten.

Laagjes, laagjes, laagjes

Ik ben nog steeds de koukleum die ik altijd al was, Ik houd dit voorlopig vol door thermo-ondergoed, leggings of maillots onder mijn broeken te dragen en van boven ook veel laagjes, vaak een coltrui onder wat ik echt aan wil en het geheel afgetopt met een vest met capuchon (die ik regelmatig opzet). Dat zorgt wel voor vreemde taferelen als we de deur uitgaan. Vroeger trok ik dan vaak een vestje aan, want je weet nooit hoe koud of warm het ergens anders is.

Drie van de laagjes die ik momenteel draag

Strippen

Nu trek ik laagjes uit, want de kans dat het ergens anders warmer is, is best wel groot en met al die laagjes zit ik dan snel te zweten. De legging en coltrui moeten uit en zijn nooit de bovenste laag, dus sta ik hier vlak voor we gaan nog even snel te strippen. Een vest gaat altijd wel mee, want daarmee kun je makkelijk inspelen op net iets te warm of net iets te fris. 

Lange rok

Voor een kort uitstapje is het vest juist vaak het enige dat uitgaat. Eigenlijk zou het best handig zijn als je zoiets ook voor je benen hebt. Dus nu denk ik ineens: zou dat werken met een lange stretchrok? Ik draag bijna nooit rokken, maar ik kan me voorstellen dat je zo'n rok eenvoudig over je broek aantrekt, dat het net een beetje warmer is en dat je hem eenvoudig uittrekt voor je weggaat. 

Kledingstuk met vestfunctie

Voordeel van een vest is natuurlijk dat je het open, halfopen en dicht kunt dragen, afhankelijk van de temperatuur. Dat heeft een 'overrok' niet. Iemand andere ideeën voor een kledingstuk met vestfunctie voor je benen?

Licht reizen

Omdat wij volgend jaar heel graag een vliegreis willen maken en ik vind dat dat eigenlijk niet kan vanwege de enorme negatieve impact op de wereld, ben ik op zoek naar manieren om die impact te verkleinen. Je kunt erover twisten of compenseren verkleinen is, maar dat (compenseren) is wat we in ieder geval maar alvast hebben gedaan. 

Tips om de uitstoot van je vliegreis te beperken

Op internet vind je nog wel wat andere tips dan compenseren:

1. Ga niet! (Veruit de beste als het om voorkomen van negatieve impact op de wereld gaat.)
2. Neem een directe vlucht.
3. Vlieg economy.
4. Reis licht.
5. Ga met de trein (of een ander goed vervoermiddel) naar het vliegveld.

Andere tips gaan over een goede accommodatie kiezen en lokaal eten. Goede tips, maar die hebben niets met een vliegreis te maken.

Reis licht

Tip 1 hebben we in beraad. Tip 2, 3 en 5 doen we sowieso (als we tip 1 niet opvolgen). Blijft over tip 4: Reis licht. Daar moet ik een beetje om lachen. Wat weegt zo'n vliegtuig wel niet en hoe significant is het dan als ik een jurkje, een spijkerbroek, een paar schoenen en een boek (er worden hier wel degelijk opofferingen gemaakt) minder meeneem?

Weegschaal

Als je dat precies wil weten, leg je die spullen op een weegschaal én ga je op zoek naar hoe het gewicht wordt meegenomen in de uitstootberekening. Dat laatste tevergeefs. Ik kan het tenminste niet echt vinden. Het enige wat ik vind en een beetje begrijp, zijn twee vuistregels, dus daar moet ik het mee doen.

Wat weegt een vliegtuig

Het vliegtuig waarmee KLM naar Curacao vliegt (een Boeing777-200ER) weegt leeg trouwens 138.000 kilo (bron) en de spullen die ik niet mee zou nemen 1,7 kilo (volgens mijn weegschaal). Dat maakt me niet geruster over de significantie van minder gewicht meenemen. Maar ik ga toch even naar die vuistregels:

Vuistregel 1

Reductie van 1% in gewicht, levert 0,75% reductie van uitstoot. (bron)

Oké, er stond brandstof, daar heb ik uitstoot van gemaakt. Dat kan volgens mij, omdat het in procenten is. Verder gebruik ik de gegevens van de uitstootberekening die ik eerder heb laten maken. Ik neem aan dat ze voor die berekening van de uitstoot het maximale gewicht van het vliegtuig nemen: 297.550 kilo. De uitstoot komt neer op 1.988 kg CO2 per persoon (retour). Ik neem aan dat als je dat vermenigvuldigt met het totale aantal passagiers (320) je op de totale uitstoot uitkomt: 1.988 x 320 = 636.160 kg CO2.

Berekening

Dan de vuistregel: 1% reductie van het gewicht (297.550 kg), dat is 2.975 kg, levert 0,75% reductie van de uitstoot (636.160), dat is 4.771 kg CO2. Als je dat terugrekent naar een reductie van 1 kg gewicht, kom je op 1,6 kg CO2. Dus voor elke kilo die ik niet meeneem bespaar ik 1,6 kg CO2. Dat klinkt zo op het eerste gezicht niet slecht, maar het is op het totaal heel erg weinig. Als ik het in een percentage van mijn totale uitstoot wil uitdrukken, geeft mijn excel een dikke nul (0). In promillage dan maar: 0,8 promille per kilo.

Vuistregel 2: 

The cost of weight is 3.5% per flight hour

De vlucht naar Curaçao duurt 10 uur, 10 x 3,5 = 35%. Dus elke kilo die je minder meeneemt op een vlucht van 10 uur, scheelt 350 gram brandstof. Volgens ecotree moet je dat vermenigvuldigen met 3,1 om op de CO2-uitstoot te komen (en dat lijkt scheikundig ook wel te kloppen, maar ik heb de binas er niet zelf bij gepakt). Dus een kilo minder bagage meenemen, levert ook een kilo minder uitstoot op, en omdat je die kilo dan ook niet mee terug hoeft te nemen, scheelt dat 2 kg CO2 op de hele reis, oftewel 1,1 promille per kilo.

Geen zoden 

Kortom: 1,6 of 2,0 kilo CO2 minder per kilo bagage die ik thuis laat. Het zijn benaderingen gebaseerd op aannames en eerlijk gezegd heb ik niet genoeg feeling voor dit soort berekeningen om te kunnen zeggen of ze een beetje in de buurt komen. Ze bevestigen wel mijn gevoel bij tip 4: Reis licht: het zet geen zoden aan de dijk (en dat hebben we nou net wel nodig met de zeespiegelstijging). Maar ...

• omdat ik wel wat extra motivatie kan gebruiken om wat kilo's kwijt te raken;
• omdat een heel klein beetje nog altijd beter is dan niets;
• omdat ik voorlopig (behalve tip 1) niets beters weet,

ga ik afvallen voor minder CO2-uitstoot. Omdat het uitzoek- en nadenkwerk én het schrijven van dit blogje wat tijd kostte, terwijl het concept van afvallen voor CO2-reductie al in mijn hoofd zat, kan ik u trots melden, dat ik op basis van de minst gunstige vuistregel al 1,1 kilo CO2 minder uitstoot àls we dat eind gaan vliegen. Als het goed blijft gaan, houd ik u op de hoogte.

En natuurlijk neem ik ook zo min mogelijk mee, want veel meer dan een bikini en een e-reader heb je niet nodig toch?

Haha, ik zit op een kruik waarin ik het water waarin ik de pasta heb gekookt, heb gegoten. Dat deed ik al wel met water waarin ik een eitje had gekookt, maar nog nooit met pastawater. Ik heb ook wel even getwijfeld want er zitten wel micropastadeeltjes in dat water en natuurlijk ook nog het opgeloste halve bouillonblokje. Ik moet hem dus straks even goed omspoelen. Een beetje gek vind ik het wel, maar ook lekker warm. 😃 Ik heb trouwens zelfs een beetje van dat pastabouillonwater opgedronken. Mijn oma, die altijd het water opdronk waarmee ze de puddingfles had schoongemaakt - waar ik vroeger van gruwde - zou trots op me zijn. 

Valt er nog wat te ritselen?

Ik lig dus grandioos niet op koers voor het kunnen betalen van het reviseren van onze ramen volgend jaar. Dat is niet best. Gelukkig valt er wel wat te ritselen. Ritselen in een ruime betekenis van het woord, want schuiven met je eigen reserveringen kun je misschien strikt genomen geen ritselen noemen, en dat is precies wat ik ga doen.

Min-uren

Ik heb een contract met mijn werkgever voor 20 uur in de week. Ik krijg elke maand salaris alsof ik precies die 20 uur heb gewerkt en aan het einde van het jaar krijg ik een afrekening op basis van het aantal uren dat ik echt heb gewerkt. Tot nu toe was die afrekening altijd positief, maar dit jaar heb ik een heleboel andere leuke dingen gedaan op momenten dat ik normaal werk. Dat betekent misschien wel min-uren.

Dat klinkt in dit kader natuurlijk niet goed, want dat betekent dat ik misschien wel salaris moet terugbetalen. Gelukkig zag ik dit al vrij vroeg in het jaar aankomen en besloot ik toen daar wat voor te reserveren. Er staat dus een klein potje voor het terugbetalen van min-uren op mijn spaarrekening.

Uiteindelijk lijkt mijn uren-saldo ongeveer op nul (of misschien zelfs wat in de plus) uit te komen. Als dat zo is, valt die reservering vrij. Het is geen wereldschokkend bedrag: €1.200, maar het is toch 9% van wat ik tekort kom.

Kortom: waar ik tot deze maand zonder enige terughoudendheid uurtjes vrij nam, heb ik me voorgenomen de laatste twee maanden ten minste al mijn geplande uren te werken en misschien zelfs wat extra. Gelukkig heb ik leuk werk, dus ik heb er zinnin.

Energie

Voor de energiekosten geldt iets vergelijkbaars. Daarvan zag ik al aankomen dat we bij moesten betalen en dus hebben we daarvoor gereserveerd. Eerder schreef ik dat we bij moeten betalen vanwege het extra verbruik door de bij ons inwonende Oekraïners, maar het komt ook wel een beetje doordat we ons maandbedrag vanaf het begin af aan zo laag mogelijk hebben gezet. We sparen liever bij onze bank (hoewel dat ook geen vetpot is) dan bij onze energieleverancier, dus hebben we na het ingaan van het contract met het lage maandbedrag vrijwel meteen ook een automatische maandelijkse overschrijving naar onze eigen spaarrekening ingesteld en in juni hebben we die overschrijving verhoogd. Het bedrag dat er staat, is hoger dan de de inschatting van het terug te betalen bedrag die ik laatst heb gemaakt en de helft ervan is van mij. Dat levert naar schatting € 725 op. Nog minder dan de min-uren, maar toch nog 5%.

Vakantie en spullen

Er staat ook nog een reservering van € 2.000 voor vakantie. Die laat ik staan voor onze Curaçao-reis. De € 1.000 voor spullen laat ik ook staan. Dat is eigenlijk al een beetje aan de krappe kant. Mijn laptop en telefoon zijn niet meer de jongste en die wil ik kunnen vervangen als ze niet meer goed werken. Ik weet inmiddels wel, dat ik komende maanden alleen een nieuwe telefoon koop, als mijn huidige het niet meer doet. De laatste weken was een paar keer door mijn hoofd geschoten dat ik hem misschien maar eens moest vervangen (want weinig opslagcapaciteit en geen briljante camera). Nu ik alles op een rijtje heb gezet, weet ik dat dat niet slim is, want dan moet de reservering aangevuld worden.

Verder zoeken

Deze eerste ritselzoektocht levert nog niet voldoende op. Nog maar eens verder nadenken. Gelukkig heb ik nog wat tijd. Als het moet, kan ik altijd beleggingen liquideren, maar dat wil ik liever niet.

Wakker liggen

Ik ben nu een weekje weer aan het schrijven en heb nog maar zijdelings geraakt waar ik het echt over wil hebben. Ja, ik vond het frustrerend dat ik zelf moest uitrekenen hoeveel we waarschijnlijk moeten bijbetalen en ja, ik moet wat verzinnen om straks de rekening van de aannemer te kunnen betalen. Maar daar kom ik allemaal wel uit. De rekenexercitie heb ik al gemaakt, en hee ik ben weer aan het bloggen dus de reclame-inkomsten stromen binnen. [Dat laatste is een grap. Ik heb nog wat andere dingen achter de hand. Daar komt ook nog een blogje over.]

Waar ik wel van wakker lig

Waar ik de laatste tijd echt van wakker lig is, is het energie- en uitstootvraagstuk in combinatie met de kloof tussen mensen met privileges en mensen zonder privileges en hoe ik daarmee omga. (Ik weet eigenlijk niet eens de juiste omschrijving voor die kloof.)

We gaan vliegen

Om maar meteen met een voor mij heel moeilijke te beginnen: wij gaan begin volgend jaar waarschijnlijk op vakantie naar Curaçao. Daar zit ik dan, op de bank met mijn capuchon op, omdat ik de verwarming niet aan wil zetten, te tikken dat we 7.850 kilometer gaan vliegen. O, wacht, we moeten ook nog terug. We gaan 15.700 kilometer vliegen. Dat is ongeveer de afstand die we per jaar met de auto afleggen. 

Olie uit de grond halen om vissen te kunnen kijken

Ik heb er op heel veel fronten moeite mee. Ik denk dat de belangrijkste is dat er nogal wat olie nodig is om ons daarheen te brengen. Bij de winning en het transport van olie wordt niet altijd goed omgegaan met mensen en omgeving, met vaak desastreuze gevolgen. Dus al voor we het destillaat van die olie (de kerosine) verbranden om  vissen te kunnen kijken (we willen heel graag duiken daar), gaat het al mis. 

Afhankelijk

Daarbij komt dat de meeste olie en gas omhoog worden gehaald in landen waar je niet afhankelijk van wil zijn. Rusland en Qatar* zijn de meest actuele voorbeelden. Het is toch bizar dat onze regering gaat naar een WK in een land, dat duizenden levens heeft opgeofferd voor de bouw van voetbalstadions; een land waarvan de ambassadeur aantrekkingskracht tussen mensen een ziekte noemt? Ik moet daar echt van huilen, en toch begrijp ik een beetje dat de regering het niet zomaar durft te boycotten, en ik vind het heel erg dat ik dat een beetje begrijp en tegelijk dus toch ga vliegen. 

Kerosine maken

Als de olie uit de grond is en, dankzij het opzij zetten van principes, uit een fout land, zonder ongelukken over zee is vervoerd, moet er kerosine van gemaakt worden, omdat Meneer en ik willen vliegen. Ik weet niet eens of het proces van het maken van kerosine zelf (dus zonder de oliewinning en het transport) slecht is, maar ik zie (op wikipedia dus ik weet niet in hoeverre het klopt, maar dat geldt ook voor de andere bronnen: dit is geen diepgravend onderzoek) iets met temperaturen tussen 150 en 290 graden. Dat bereiken ze vast niet door een vat olie op een mooie dag in de zon te zetten, dus ja, ik denk dat kerosine maken slecht is voor de wereld, zelfs al verbrand je het vervolgens niet.
Ik zie zo snel niets over afval bij dat proces, het zou mooi zijn als dat er niet is. Ik durf dat niet te geloven.

Broeikas

Tot slot wordt het spul verbrand in de motor van het vliegtuig waarin wij zitten. Er komen CO2, stikstofoxiden, roet en andere broeikasgassen uit de uitlaat. Doordat ze hoog in de lucht worden uitgestoten, hebben ze een extra broeikaseffect en dat betekent dat het extra bijdraagt aan de opwarming van de aarde. 

Bijna 4.000 kilo

Als ik in een voetafdruk-calculator een vlucht naar Hato, Curaçao met twee personen invul en aanvink dat behalve CO2 ook de andere broeikasgassen mee moeten worden genomen, kom ik uit op 3.976 kg CO2-uitstoot en dat dat overeenkomt met wat 133 bomen in een jaar kunnen absorberen (met de disclaimer dat compenseren niet het probleem oplost). 

Overigens geven ze ook aan dat 55 dagen lang de Eiffeltoren verlichten vergelijkbaar is. Ik ben daar niet zo van onder de indruk, waarschijnlijk onterecht. Ik heb in mijn hoofd dat licht (als het maar LED is, en dat zal toch wel?) niet meer zo erg is. Dat lijkt dus anders te zitten. Ze zetten de lichtjes niet voor niets wat eerder uit de laatste tijd. Het zijn er natuurlijk ook wel heel veel.

Een jaar lang energie voor een huishouden

Hoe verhoudt die bijna 4.000 kg CO2-uitstoot zich tot de energiebesparing door de verwarming zo min mogelijk aan te zetten? Op hier.nu vind ik dat een gemiddeld Nederlands huishouden met stroom en gas 4.100 kilo broeikasgassen uitstoot in een heel jaar. Ik kan hier niet heel goed aan rekenen, dus ik ga voor de grove benadering en concludeer dat we een heel jaar geen energie mogen gebruiken in huis als we dat weg willen strepen tegen een vluchtje naar Willemstad. En ook hier de disclaimer, dit keer van mij, dat dat het probleem niet op zou lossen. Het geeft wel een beeld van de verhoudingen.

Er is meer

Naast olie zijn er nog meer problemen verbonden aan vliegen, zoals de arbeidsomstandigheden op Schiphol en andere vliegvelden en de gevolgen voor mensen die rond een vliegveld wonen, om maar eens wat te noemen.

En toch gaan we

Hoe je het ook wendt of keert, het is gewoon heel slecht zo'n retourtje Curaçao. Eigenlijk is de conclusie simpel: als je de wereld netjes achter wil laten, kun je gewoon niet gaan. En toch gaan we (waarschijnlijk). Dat heeft te maken met een diep gekoesterde wens van Meneer (en ik wil ook graag). Onze levenshouding is meestal: als je iets wil, vogel dan uit hoe het wel kan of wat er wel kan. Dus dat proberen we nu ook. De wens is een mooie duikvakantie in een warm land, liefst Curaçao (want daar hebben we allebei bijzondere herinneringen aan) én de wereld een beetje mooier achterlaten.

Korte afstanden

Om dat te bereiken, hebben we in ieder geval besloten dat vliegen op korte afstanden niet meer kan. Niet eigenlijk, maar gewoon echt niet. Dat is voor veel mensen waarschijnlijk een no-brainer en doet feitelijk niets af aan de schade die je berokkent met een lange vlucht, maar voor ons is het een stap. Niet dat we frequent flyers waren, maar een kort vluchtje per jaar, bijvoorbeeld naar Italië vonden we wel kunnen. Niet meer. Dus die schade is geschrapt.

Dubbele bomen, vooraf

Verder hebben we besloten de vlucht dubbel te 'compenseren' met bomen. We hopen dat iedereen in het vliegtuig de vlucht compenseert, liefst dubbel en bij een goede organisatie, dan wordt de wereld - in ieder geval qua bomen - een beetje mooier door deze vlucht. We hebben die bomen al gekocht, de tickets nog niet (want helemaal goed voelt het voor mij nog niet; die bomen zijn sowieso goed besteed). Voor ons gevoel maken we, door de bomen van tevoren te kopen, al ruimte; dat lijkt ons beter dan achteraf de troep opruimen. Maar eerlijk gezegd, weet ik niet hoe lang je ze van te voren moet kopen om dat een beetje te laten werken.

Allemaal!

Hopen dat iedereen het doet is natuurlijk laf. 'Hopen doe je maar op de wc.' En daar komt onder andere dit blog om de hoek kijken, want door er met mensen over te praten, door erover te schrijven, willen we een steentje bijdragen aan het normaal maken van 'áls je dan vliegt, compenseer dan op zijn minst'. Daar zitten allerlei haken en ogen aan:

Vrijbrief

Ten eerste: compenseren moet geen vrijbrief zijn voor vliegen. Als iedereen erop los vliegt en compenseert gaat moeder aarde alsnog naar haar mallemoer. (Dat is een leuke woordvondst misschien, maar het is serieus.) Er is dus een gevaar dat dit delen zijn doel voorbij schiet. Daarom de oproep: niet méér vliegen ('níet meer' is nog beter), wel minder vliegen en meer compenseren!

Kijk mij nou

Ten tweede: het lijkt een beetje op 'kijk mij eens goed bezig zijn, want ik compenseer', maar het is bedoeld ter inspiratie van de niet-compenserende vlieger, echt ... maar ja.

Vol is vol

Ten derde: er schijnt niet genoeg ruimte te zijn op de wereld voor al die bomen. Daarvan denk ik: laten we ervoor zorgen dat we zo snel mogelijk het punt bereiken dat we, op de goede manier (dus met biodiversiteit en zonder verdringing en zo), de hele wereld hebben volgeplant met bomen. Tegen de tijd dat het bijna niet meer past, wordt de druk om betere oplossingen te vinden groot, en dat helpt vaak.

Stijgende kosten

Ten vierde: als er veel vraag is naar die bomen, worden ze duurder. Ook dat vind ik grotendeels positief. Dat compenseren is nu nog veel te goedkoop. De compensatie voor vier (want dubbel) retourtjes Curaçao kost ons € 157,43 bij Trees for All. Tegen de tijd dat het duurder wordt, wordt er beter nagedacht over goede alternatieven, die beter zijn voor de wereld. Daar is dan immers financiële ruimte voor. Bovendien komen we dan misschien bij de echte kosten van vliegen. 

Privilege

Haakje aan dat laatste haakje is dat vliegen dan alleen maar bereikbaar is voor relatief rijke mensen, daar heb je heel duidelijk die kloof van het begin. Dat vind ik nog wel een lastige. In discussies hierover kom ik vaak het argument tegen dat de wereld nou eenmaal zo in elkaar zit, er zijn heel veel dingen die alleen rijke mensen kunnen betalen. Dat is waar, en dat maakt het niet acceptabel. Dat moet echt beter.

We hebben nog even gekeken wat het kost om voor het hele vliegtuig te compenseren. Dat kost € 16.000. Dat vinden we te veel om zelf te betalen, onze bereidheid blijkt ergens tussen de 157 en 16.000 euro te liggen. 

Dankjewel

Als je helemaal tot hier hebt gelezen: dankjewel. Ik ben benieuwd wat je ideeën hierover zijn. Dus kom maar op met je tips en ongezouten mening (ik stel het wel op prijs als je niet scheldt).

Voetnoot over Qatar, gas is geen olie of toch wel een beetje

*Uit Qatar halen we vooral gas, geen olie. We vliegen niet op gas en gas is iets minder problematisch dan olie. Dat is ontegenzeggelijk waar, helaas doet het onderscheid er voor dit verhaal toch weinig toe, volgens mij. Het gaat om de totale hoeveelheid energie die wordt verbruikt. Als wij olie verbruiken omdat we vliegen, kan die olie niet meer worden gebruikt voor andere dingen waar energie voor nodig is en moeten we meer gas gebruiken. 

Lig ik op koers?

Het simpele antwoord is: nee.

Eerst even de vraag: op koers waarvoor? 

Ik blogde eerder over een grote uitgave die eraan komt: het reviseren van onze schuiframen. We zijn niet helemaal de baas over die ramen. Bijna allemaal zijn ze open als we dat niet willen: ze zijn zo lek als een mandje. Nou ja, als een oude ballon: er komt vooral heel veel koude lucht door, geen water gelukkig. Een paar zijn en blijven dicht, ook als we ze een keertje open willen, die schuiven niet meer. Daar moet wat aan gebeuren.   

Wat kost dat?

Het kost waarschijnlijk meer dan 40.000 euro. Dat is gebaseerd op de offerte en rekeninghoudend met inflatie. Ik heb in dat bedrag nog geen rekening gehouden met de een-verbouwing-kost-altijd-meer-dan-je-denkt-multiplier. Dat zou ik eigenlijk wel moeten doen natuurlijk. Ik ga, ietwat optimistisch, voor een multiplier van anderhalf. Dan kost het dus 66.000 euro. (Eigenlijk is het te gek, maar niets doen is geen optie.)

Dat betalen Meneer en ik samen, dus moet ik straks zo'n 33.000 euro over kunnen maken. Dat is veel geld, vind ik. Lang geleden schreef ik al eens over dat wonen mijn grootste kostenpost is.

Wanneer?

Dat weet ik niet precies. We hebben tot nu toe alleen de verzekering gekregen dat het dit jaar niet lukt. Ik hoop dat het ergens begin volgend jaar wordt, laten we zeggen: maart 2023, en laten we ook zeggen dat we eind mei 2023 alles betaald moeten hebben.

Wat heb ik al?

Eind juli realiseerde ik me dat deze uitgave eraan zat te komen en dat ik het bedrag waarschijnlijk niet zomaar uit mijn mouw zou schudden. Gelukkig hoefde ik niet helemaal bij nul te beginnen: op mijn spaarrekening stond al € 12.400 te verpieteren, zonder dat het ergens specifiek voor bestemd was. Het geld staat er nog steeds en is nu bestemd voor de ramen. Sinds eind juli is daar € 1.500 bij gekomen. Ik heb dus 'al' € 13.900.

Doorsparen

Nog € 19.100 te gaan. Als ik in het huidige tempo doorspaar, doe ik er nog drie jaar over. Ik denk niet dat de aannemer zo lang op zijn geld wil wachten. Ik weet in ieder geval dat ik niet zo lang op strak schuivende ramen wil wachten. Het tempo moet dus omhoog en de vraag is: hoe. In november en december zal het niet makkelijk zijn, omdat dat nou eenmaal dure maanden zijn, dus ik reken op die maanden op het huidige tempo van € 500 per maand. Vanaf januari ga ik € 1.000 per maand sparen. Dan heb ik eind mei € 19.900 bij elkaar en kom ik 13.300 tekort. Food for thought.

Bijbetalen

Gisteren schreef ik dat ik me afvraag waarom onze energieleverancier geen bedrag koppelt aan ons verbruik in het maandelijks overzicht.

900 euro

Ondertussen heb ik zelf een berekening gemaakt, omdat ik benieuwd ben hoe de afrekening uitpakt. Het is een inschatting, want ik heb geen rekening gehouden met het verschil tussen dal- en normaaltarief en ik heb het verbruik van november moeten schatten. Als ik alles goed heb gedaan, moeten we bijna 900 euro bijbetalen.

Dat is een flink bedrag en dat terwijl we, sinds het begin van de oorlog in Oekraïne een tandje hebben bijgeschakeld in onze energiebesparing.

24 graden

Dat we toch moeten bijbetalen komt doordat er vanaf juni een Oekraïens gezin bij ons woont. Zij zijn gewend aan veel hogere kamertemperaturen en dus hadden we in juni ineens weer af en toe de verwarming aan in de ruimtes waar zij wonen (begane grond). Bij 18 graden binnen zaten ze met coltruien en vesten onder een dekentje. Toen hebben we toch maar de verwarming aan gezet, niet tot de voor hen gebruikelijke 24 graden, maar wel tot 21 graden en 's nachts tot 15 graden. Gelukkig werd het buiten warmer en sprong de verwarming steeds minder vaak aan.

We hebben er samen grappen over gemaakt, want ze moesten ook wel om zichzelf lachen. Gingen we samen naar het park: ik in een shirtje en zij met vier lagen truien over elkaar (echt!), dan telden ze toch wel even demonstratief hun truien. De bovenste drie gingen overigens wel na een tijdje uit. Het is vooral ook angst voor kou, dus slepen ze altijd met extra truien en vestjes en binnen ook met kleedjes en extra dikke sokken. Prima, dat werkt best aardig.

Hoodies en vloerkleden

Ze zijn er heel goed van doordrongen dat hoe meer energie ze verbruiken, hoe meer geld er bij Poetin terechtkomt (dat gaat weliswaar indirect, omdat we geen gas meer uit Rusland krijgen, maar toch). Dus ze douchen kort en vanaf medio juli was de verwarming helemaal uit (toen was het ook wel heel warm). Inmiddels staat de thermostaat overdag in hun ruimtes op 19,5 graden, vooralsnog houden ze dat goed uit met lekkere hoodies en alle vloerkleden die we (zij en wij) hebben verzameld. 

17 graden

Wij hebben voor onszelf de verwarming nog niet aan gehad, af en toe een elektrisch verwarmingsmatje tegen al te koude handen tijdens het werken. We liften daarbij wel een beetje mee op 'hun' verwarming: we hebben onze werkkamer verplaatst van de begane grond (waar zij nu wonen) naar de ruimte er direct boven. De tussenliggende vloer is niet supergoed geïsoleerd. In combinatie met de laptops en grote schermen die we voor ons werk gebruiken, wordt het in onze geïmproviseerde werkkamer tot nu toe in de loop van de dag zo'n 17 graden bij een buitentemperatuur van 10 graden. 's Ochtends is het er kouder, maar gelukkig heb ik het de eerste twee uur nadat ik ben opgestaan niet zo snel koud.

Thanks Poetin

Ik had je vorig jaar niet geloofd als je me zou vertellen dat ik zou kunnen werken bij 17 graden. Ik heb dat al zo vaak geprobeerd, maar iedere keer weer, zat ik ondanks extra maillots, truien, dikke sokken en zelfs een muts totaal verkleumd achter mijn laptop en zette ik toch maar weer de verwarming hoger. Soms hield ik het een paar dagen vol, maar uiteindelijk warmde ik dan niet meer op en lag ik 's avonds verstijfd in bed, waarop ik de volgende dag toch maar de thermostaat wat hoger zette. Ik weet natuurlijk niet hoe lang ik het nu volhoud, maar voorlopig gaat het me beter af dan eerdere pogingen. Dat heeft Poetin dan toch maar voor elkaar gekregen.

Lessen

Het levert ons ook wat lessen op voor als straks alles weer normaal is bij ons in huis: we moeten eens kijken naar de vloerisolatie, want dit is toch wel zonde. Normaal gebruiken we de eerste verdieping sporadisch en die warmt dus op door de kamers eronder te verwarmen. Dat is nodeloos energie- en comfortverlies. Andere les is dat de isolatie van de buitenmuur op de eerste verdieping goed lijkt te werken, dat is fijn om te weten. (Dat draagt waarschijnlijk bij aan het volhouden bij 17 graden. Het is comfortabeler in een ruimte met minder warmteverlies, ook al wordt de temperatuur er gelijk gehouden, dus het is toch niet dankzij Poetin.)

O, en dat bijbetalen is gelukkig geen probleem. Sowieso niet, en we worden gecompenseerd voor de energie die onze gasten gebruiken.

Prima energietarieven, maar hoeveel moeten we nou betalen?

Wij hebben geluk. November vorig jaar sloten we een energiecontract voor drie jaar. We hebben dus prima tarieven. Dit blogje gaat dan ook niet over hoge kosten, maar wel over hoe moeilijk de energieleverancier het maakt inzicht te krijgen in die kosten.

Maandelijks verbruiksoverzicht

Ik krijg maandelijks met enig bombarie ("Alstublieft!") een mail met verbruiksoverzicht van onze leverancier Delta. Dat is een pdf'je waarin ik kan zien hoeveel elektriciteit en hoeveel gas we hebben verbruikt de afgelopen maand. Elektriciteit in kilowatturen en gas in kubieke meters. Dat is prima info (die we ook zelf uit onze slimme meter halen, maar dat terzijde). 

Niet in euro's

Ik zou naast de kilowatturen en kubieke meters graag willen weten hoeveel dat kost, het verbruik in euro's dus, en dat staat er niet. Het is ook nergens te vinden op mijndelta. In het overzichtje staat wel hoeveel euro het meer of minder is. Waarmee ze vergelijken heb ik nog niet gevonden, ik vermoed de voorgaande maand, maar dat staat er niet.

Wat zijn de kosten?

Ik snap niet waarom ze niet het bedrag van die maand opnemen. Dat is toch niet zo moeilijk?

'U heeft 500 kWh verbruikt, dat kost € 125. 

U heeft 200 m3 verbruikt, dat kost € 250.

De vaste kosten voor levering van elektriciteit en gas bedragen - € 19 (dat is een negatief bedrag, omdat u van de overheid korting krijgt op de energiebelasting).

Totaal komen de kosten voor deze maand neer op ongeveer € 356.'

Automatisch

Ik vind het zelf best een beetje moeilijk, bijvoorbeeld dat van dat negatieve bedrag, hoe zit dat ook al weer, klopt het zo? Het lijkt er wel op als ik kijk in mijn tarievenoverzicht (dat overigens heel goed vindbaar in mijndelta staat; handig). Maar zij zitten erop, en ze moeten dit uiteindelijk uitrekenen voor de jaarafrekening. Dat doen ze vast niet met de hand. Ik gok dat ze er een handige tool voor hebben. Ik denk dan: als het per jaar kan, kan het ook per maand, waarschijnlijk 'zelfs' automatisch.

Disclaimer

Daar mogen ze dan van mij alle disclaimers bij zetten die ze willen. Er staat er nu ook al een op het overzicht (geen rechten te ontlenen) dus wat dat betreft is er geen verschil. Mogen ze er van mij voor de mensen die op basis van het verbruik van augustus hun maandbedrag naar beneden bij willen stellen, bij zetten dat het verbruik afhankelijk is van de buitentemperatuur en dat het dus logisch is dat je in warme maanden veel minder dan je maandbedrag verbruikt; in koude maanden verbruik je meer. 

Hey Delta, waarom?

Ze noemen het bedrag niet in het verbruiksoverzicht. Ik ben benieuwd naar de reden. Daarom heb ik het gevraagd, maar het webcareteam is er niet op zondag (terecht). Ik wacht geduldig op het antwoord.

De grote uitgave

Eind juli schreef ik dat er een grote uitgave aankwam. Dat is nog steeds zo. Eind augustus accepteerden we een offerte voor het reviseren van onze ramen. De aannemer had ons toen al verteld dat hij pas in 2023 tijd zou hebben. Eigenlijk zei hij: "Houd er rekening mee dat het dit jaar niet meer gaat lukken." Ik heb daar 'volgend jaar wel' van gemaakt, dat zal toch wel lukken?

Tochtende schuiframen 

We wonen in een oud huis met bijna overal schuiframen. Dat vind ik cool, want mooi ouderwets én als het hard waait en de ramen staan open hoef ik niet bang te zijn dat er een raam van het uitzethaakje waait en kapot klappert. Het is ook koel, want als het hard waait en de ramen zijn dicht, waait het toch binnen. De ramen sluiten niet meer goed, sommige ronduit slecht. Dat is niet alleen koel als het waait, dat is altijd koel als het buiten koud is. Dan vind ik koel (wat ik prettig vind klinken, behalve als het over een persoon gaat) niet meer het goede woord, koud wel. Koud vind ik niet fijn.

Schuiframen die hun naam geen eer aan doen

Bovendien schuiven de ramen niet allemaal meer. Dat hoeft ook niet, maar vooral in de zomer is het toch wel fijn als we 's nachts een bovenlicht open kunnen schuiven (de warmste lucht in een kamer hangt bovenin). En juist de bovenlichten zijn allemaal dichtgeschilderd, op die op de begane grond na, en daar gaan ze juist te makkelijk open. (Voor de meelezende inbrekers die hebben uitgevogeld waar ik woon: die zijn inmiddels tijdelijk dichtgeschroefd.)

In control

Kortom: we willen zelf weer in control zijn over het open en dicht zijn van onze ramen. Daarvoor moeten ze worden gereviseerd.

Waarom is dat een grote uitgave?

Ik kan me voorstellen dat je denkt: 'Oké vakmanschap en materialen zijn duur, maar is een paar ramen reviseren echt zo'n grote uitgave dat MMW daarvoor moet sparen? Dan heeft ze minder reserves dan ik dacht.' Logische gedachte. 

Het zit 'em in die 'paar ramen'. Dat zou nog wel te doen zijn, een paar ramen. Maar we hebben er twintig. Dus ook al vallen de kosten per raam mee (dat vind ik overigens niet), dan moet dat bedrag maal twintig en dan is het al best wel veel.
Bovendien is het houtwerk ook echt aan een schilderbeurt toe en als er dan toch steigers staan en ze toch met die kozijnen aan de slag, is het wel zo handig om dat schilderen meteen mee te nemen. Dat kost ook nog wat.

Wat kost dat dan?  

Bijna veertigduizend euro kost dat. Dat vind ik veel geld. En behalve dat de aannemer zei dat we rekening moesten houden met dat het dit jaar niet zou lukken, zei hij ook nog dat we rekening moesten houden met inflatie. Dus 'bijna' zal wel veranderen in 'meer dan', meer dat veertigduizend euro dus.

Maar als ik 's avonds onze gordijnen zachtjes zie golven, zelfs bij een klein zuchtje wind, weet ik dat we dit toch echt willen.