Geïnspireerd door Mr. Money Mustache nam ik op mijn veertigste een voorproefje op mijn pensioen. Ik werk aan passief inkomen en financiële onafhankelijkheid. O, en ik houd van taal.
Van de grote bedragen van huizen verhuren naar de kleine bedragen: thee.
Na mijn 'werkweek' zag ik in de prullenbak een hoop theezakjes en van die papiertjes waar de zakjes in gezeten hadden. Ik drink een pot thee in anderhalf uur. Meneer drinkt ook nog wel eens mee (veel minder maar toch). Dus er lagen ruim 20 zakjes en papiertjes van drie dagen.
Veel afval en veel losse thee
Dat is relatief veel afval. Er zijn grotere zaken, maar al die zooi voor thee?
Eerst nam ik me voor om die papiertjes netjes bij het oud papier te doen. Toen bedacht ik dat ik die zakjes helemaal niet wil, stomme verpakkers. En toen bedacht ik dat ik veel losse thee had. De voorraad was in december (kerstpakketten) aangevuld met de meest exotische theetjes, gelukkig ook lekkere.
Besparing
Ik zocht zo'n unit om losse thee in te doen, vond er een met schimmel, maar ook twee goede. Oké, eentje moest ik bijbuigen, ontdekte ik met een mond vol blaadjes. Maar dat bijbuigen kon gewoon en de schimmel ging er in de vaatwasser uit. Nu drink ik al drie dagen heerlijke thee.
Scheelt twee doosjes thee per week. Een dikke vette besparing van €1,36. En een bergje afval minder.
Meneer heeft nu bijna vijf maanden huurders. Hoe gaat dat?
De huur: een tikje onregelmatig
Ik schreef al eerder dat de huur voor oktober te laat werd betaald. Die voor november was op het nippertje: de 31e, maar op tijd is op tijd. De huur voor december was drie dagen te laat, die voor januari echter kwam al op 17 december - met een berichtje erbij dat ze zeker wilden weten dat het goed zou gaan rond kerst. De huur voor februari is inmiddels ook al gestort.
Dat gaat dus behoorlijk goed. Enige puntje is dat het er nog steeds op lijkt dat ze geen automatische overschrijving hebben. Als ze dat wel hebben kun je er net iets zekerder van zijn dat de huur elke maand op tijd komt, maar checken moet je het toch dus het maakt niet heel veel uit.
Alles keurig
Meneer is in november even langs geweest om de ketel en verwarming te checken. Met de cv-installatie was alles goed en verder zag het er ook allemaal keurig uit. Dat was wel fijn om te zien.
Ik vind het heel spannend allemaal.
Saai en spannend
Het is dus eigenlijk heel saai en dat is precies de bedoeling. Toch is er wel spannend nieuws van het verhuurfront: we hebben inmiddels nog een huis gekocht om te verhuren. Ja, je leest het goed: 'we' - samen dus - en 'huis' in plaats van appartement. Behoorlijk anders. Ik vind het heel spannend allemaal. Binnenkort zal ik er wat meer over schrijven.
Ik ben een onhandige fruit-eter. Bij vlagen eet ik met plezier veel fruit, maar tussen die vlagen door niet. En dan heb ik er ook echt geen zin. Het lastige is dat die vlagen niet zo goed te voorspellen zijn en ook nog eens fruit-specifiek zijn. Dus ik kan best zin in peren hebben. Als er dan appels op de schaal liggen, sla ik liever over.
Een net
Soms koop ik weer een net mandarijnen, eet er fanatiek vier op en dan heb ik geen zin meer. Vervolgens worstel ik me met lange tanden door de rest van het net heen. Overdrijven is een kunst, maar eerlijk gezegd duurt het soms wel zo lang, dat ze niet meer goed kúnnen zijn. Zonde.
Zo ging het ook met de sinaasappels die ik voor Kerst kocht. Ik had er één nodig voor het hoofdgerecht van het kerstdiner, maar kocht een heel net. Want: lekker, sinaasappels! Het ging behoorlijk goed, maar de laatste twee wilden niet op.
Bruine vlekken
Ze lagen maar te liggen op de fruitschaal. Eentje kreeg zelfs al bruine vlekken. Ik zat in een bessenvlaag. Geen zin in sinaasappels, en al helemaal niet in sinaasappels die waarschijnlijk al een beetje uitgedroogd waren. Maar gisterochtend waren de bessen op. En ik had wel zin in kwark met fruit.
Ik besloot een sinaasappel open te snijden. Eigenlijk meer met het idee dat ik dan zou zien dat hij echt niet meer goed was en dat ik hem weg moest gooien, dat ik mijn toevlucht moest nemen tot jam of honing of zo. Dat had ik bijna rechtstreeks gedaan. Maar de sinaasappel had andere plannen. De schil was wat hard en droog, maar de binnenkant was nog sappig en lekker. Heerlijk in de kwark, gisteren en vanochtend!
Gelukje
Dat was een klein gelukje. Ik probeer zo min mogelijk eten weg te gooien. Dat gaat best goed, maar ik ben er geen kampioen in. Ik ruik of proef eigenlijk wel bijna altijd voor ik dan toch iets weggooi. Dit sinaasappelincident herinnert me er weer aan dat je dat écht altijd moet doen. Laatst sprak ik iemand die zelfs niet aan een pak melk ruikt als het op of over de datum is, gewoon meteen weg! Dat is echt zonde. Die datum is een ten-minste-houdbaar-tot-datum. Ik beslis liever zelf of mijn eten nog goed is, dan dat ik het zo'n datum laat doen.
Diepvriesfruit
Aan mijn fruitvlagen moet ik nog werken. Met diepvriesfruit (die bessen bijvoorbeeld) is het niet zo'n probleem, maar ik eet ook graag vers fruit. Voorlopig zeg ik maar tegen mezelf dat ik me niet zo moet aanstellen en gewoon moet eten wat er nog ligt. En gewoon meer ervan eten als ik er wel zin in heb, niet zuinig doen met zo'n net.
Om 5:13 werd ik wakker van een rookmelder. Geen paniek, het was een kort piepje. De batterij is bijna leeg dus. Goed om daaraan herinnerd te worden, maar liever niet om vijf uur 's ochtends.
Vuurzee
Toch heb ik het er wel voor over: af en toe op onhandige tijdstippen gestoord te worden door het irritante geluid van de rookmelder. Ik moet er niet aan denken dat het huis afbrandt met ons erin. Dat, terwijl we lekker bovenin liggen te slapen beneden ergens een klein vonkje een groot vuur wordt. Dat we, als we er al wakker van worden, alleen maar een verzengende vuurzee zien waar eerst de trap was. Of dat we stikken van de rook.
Je moet rookmelders hebben
Ik had het er laatst over met buren. "Rookmelders? Nooit aan gedacht." Ze keken me verbaasd aan, bijna of ze water zagen branden. Dat was waarschijnlijk omdat ik hen zo aankeek. Hoe kun je nou nog nooit aan rookmelders hebben gedacht? Ik was echt een beetje geschokt.
Nog even los van dat je niet wil stikken of verbranden en niet je dierbare spullen kwijt wil raken. Je wil ook niet dat je huis afbrandt. Nou zijn rookmelders geen garantie tegen afbranden, maar ze helpen wel bij het tijdig bestrijden van vuur. En net zoals een opstalverzekering in mijn ogen een van de drie verzekeringen is die je moet hebben (naast een ziektekosten- en aansprakelijkheidsverzekering; en meer niet), moet je gewoon rookmelders hebben. Want je huis met een deel van de spullen erin heb je nodig, en kun je niet zo makkelijk vervangen. Het is verschrikkelijk duur, deels zelfs onbetaalbaar.
Eigenbelang
Ik heb de buren gevraagd of ze alsjeblieft rookmelders willen kopen. Dat was maar een klein beetje eigenbelang. Het zijn overburen, er zit een flinke gracht (Haven) tussen onze huizen. Dus bang voor overslaand vuur ben ik niet. Maar het zijn best leuke buren, en het lijkt me verschrikkelijk ze door zoiets te verliezen.
Batterijen opladen
En wij? Wij gaan de batterijen van alle rookmelders opladen. Als er één piept, doen we ze allemaal. Anders word ik binnenkort weer op een onzalig tijdstip wakker.
Of die dingen niet heel vaak voor niets afgaan, vroegen de buren nog. Nee, je hebt tegenwoordig heel goeie rookmelders. Ja, als je pannenkoeken gaat bakken zonder de afzuigkap aan te zetten, wil zo'n ding nog wel eens loeien. Maar eigenlijk is het wel fijn dat je eraan herinnerd wordt om de afzuigkap aan te zetten toch?
Het is weer schitterend weer. Maar de buurman die dit weekend bij amper twee graden boven nul beweerde dat het niet koud was, heb ik toch even aan zijn voorhoofd gevoeld. Hij had het inderdaad niet koud. Ik vind echter dat je wel kunt stellen dat het buiten koud is.
Als het buiten zo koud is, is het binnen in ons nog niet overal geïsoleerde huis minder aangenaam bij onze standaard-kamertemperatuur. Ik had altijd de muts in de strijd tegen de kou. Nu heb ik daar een variant op: de hoed. Ik weet eigenlijk niet waarom ik dat niet eerder heb bedacht.
Ik heb best wel wat hoedjes liggen. Nou ga ik niet met een schouderbrede bruiloftshoed achter mijn computer zitten, dan zet ik liever een muts op. Maar gewoon een leuk hoedje op mijn hoofd doet wonderen voor mijn (gevoels)temperatuur. En het is weer eens wat anders dan een muts.
Nee het gaat niet om rijk worden. Het gaat om financiële onafhankelijkheid. Maar dat bekt niet zo lekker. En bovendien helpt rijk zijn wel. Daar kom ik zo op terug.
Nu eerst: Grofweg kun je op drie manieren financieel onafhankelijk worden:
Passief inkomen genereren uit alles behalve geld.
Passief inkomen genereren uit geld.
Zo veel geld hebben dat je het vanjelangzalzeleven niet meer op krijgt.
Passief is relatief
Ik zeg het nog maar een keer: Passief is relatief. (Ik schuw vandaag even geen cliché's of flauwe rijmpjes.) Passief is: soms wel een beetje actief.
Soms moet je initieel actief zijn, in geval van methode 1 bijvoorbeeld een nummer 1-hit scoren, een succesvol patent op je naam zetten, een bestseller schrijven, dat soort dingen moet je wel (even) doen; in geval van methode 2 moet je echt even tijd steken in uitzoeken wat de goede investeringen zijn, hoe je dat moet doen, én dat dan ook doen.
Soms moet je ook nog af en toe aan onderhoud doen, letterlijk of figuurlijk. Je moet bijvoorbeeld wat promotiewerk doen of, actiever nog, zorgen voor een opvolger. Niet elk boek/liedje blijft eeuwig in de top van de Top-2000-aller-tijden staan, en ook sommige uitvindingen raken in onbruik. Wie faxt er tegenwoordig nog?
Als je hebt geïnvesteerd in vastgoed moet je letterlijk onderhoud plegen. Dat kun je laten doen, maar dat uitbesteden vraagt ook actie (aannemer zoeken, opdracht geven, controleren, ...). Ook andere investeringen moet je ook af en toe eens onder de loep nemen. Niet te vaak trouwens.
Rijk zijn
Voor methode 2 (investeren) en 3 (interen) heb je geld nodig. En wel zoveel dat je daar (best) rijk voor moet zijn. Om voldoende passief inkomen te genereren uit geld heb je minstens een half miljoen nodig. Ik vind dat best veel. Hoe groot je vermogen moet zijn om erop in te kunnen teren tot je dood, is afhankelijk van hoe lang je nog leeft. Laten we hopen dat dat lang is en dan heb je er ook veel geld voor nodig (en nog een buffertje voor als het - al dan niet onverhoopt - nog langer duurt). Terug naar rijk worden of zijn dus.
Snel rijk worden
Rijk worden (of zijn) helpt. Als je googelt op 'snel rijk worden' kom je op drie verschillende sites terecht:
1. Sites waar ze zeggen: "Ja dat willen we allemaal wel, maar dat kan niet."
Meestal volgen er dan tips om langzaam rijk te worden of tevreden te zijn met wat je hebt. Dat werkt meestal wel. Het vraagt alleen wat geduld.
2. Sites met methodes waarvoor je geluk moet hebben of die niet leuk zijn.
"Trouw een rijke vrouw" Ehh ja, maar wat dan als ze niet aardig is, of wat als de liefde van je leven al gevonden hebt en die is niet rijk?
"Zet alles op je geluksnummer in het casino." Ehh ja, maar wat als je geluksnummer niet voor geld maar bijvoorbeeld de liefde blijkt te werken?
...
3. Sites die eng zijn.
Sites waar je eerst even een kleine investering (die niet zo klein blijkt) moet doen om, zo beloven ze, heel rijk te worden.
"Wil je net als Jako 5 maanden per jaar op vakantie? Koop dan hier X, wees er snel bij want de site kan elk moment offline worden gehaald." Ehh dat laatste is ongetwijfeld bedoeld om je snel over de streep te trekken, maar ik ik vind het vooral iets schimmigs uitstralen.
Leuk rijk worden
Snel rijk worden is dus niet zo makkelijk. Maar waarom wilden we ook al weer snel rijk worden? Om snel financieel onafhankelijk te zijn. En waarom wilden we ook al weer financieel onafhankelijk zijn? Om leuke dingen te kunnen doen (ik tenminste wel). Als je er nou voor zorgt dat je op een leuke manier rijk wordt, dan is het niet zo erg als het wat langer duurt. Daarom ga ik voor: leuk rijk worden!
Geld, financiën, economie. Ik probeer het allemaal beter te begrijpen. Omdat ik ervan overtuigd ben dat me dat helpt bij financiële onafhankelijkheid, en omdat ik het leuk vind.
Lessen
Ik merk wel dat hier heel erg opgaat "De les dient zich aan als de leerling er klaar voor is." Meneer Money Wenkbrauw is iets verder met zijn 'opleiding' en vertelt wel eens over nieuwe inzichten die hij heeft opgedaan. Ik kan dat niet altijd volgen en verlies dan snel mijn interesse (arme Meneer, die enthousiast kennis wil delen).
Vervolgens kom ik dagen, weken of maanden later op een vergelijkbaar punt en denk ik "Oooh interessant, daar had hij het over. Eens vragen wat hij nou precies bedoelde." Meneer is eraan gewend hoor :)
We vinden het samen een leuke zoektocht.
Amerika en Nederland
Het is niet altijd makkelijk om antwoorden te vinden op de vragen die ik heb. Zeker niet omdat ik me vaak afvraag hoe het in Nederland en Europa zit. Veel lessen die ik vind, gaan toch over de Amerikaanse situatie: Mr. Money Mustache, Ray Dalio, Warren Buffet. Een deel van hun inzichten is universeel, maar een deel toch ook echt specifiek voor Amerika.
Dat zegt overigens niets over hoe eens of oneens ik het ben met hun aanbevelingen. Nee, er staat gewoon heel veel informatie uit onderzoek en analyse in. Het is een soort schatkamer voor mensen op zoek naar informatie over geld, financiën en economie. Laat ik dat nou zijn. Ik zuig wat er in staat nu lekker in me op. Ik probeer het te begrijpen en pas daarna probeer ik of ik er een mening over kan vormen. Het is heerlijk.
Geen idee hoe ik hier een aantrekkelijke blogpost van moet maken. Maar ik ben er echt verbaasd over, en ik had me voorgenomen om over mijn verbazingspunten in het kader van pensioenen te bloggen. Nederland heeft:
een Wet op de loonbelasting
én
een Wet inkomstenbelasting
Ik had me dat nooit zo gerealiseerd en toen ik het las, kwam het op me over als dubbel. Natuurlijk heb ik even gegoogeld. Ik heb wikipedia en rijksoverheid.nl geraadpleegd. Daarvan heb ik (opnieuw) geleerd:
Inkomstenbelasting is breder dan loonbelasting.
Loonbelasting is een voorheffing op de inkomstenbelasting.
Die voorheffing is prettig voor de overheid en de belastingplichtige: zo is er een constante inkomensstroom respectievelijk hoef je niet ineens een heel groot bedrag te betalen, en de kans op wanbetaler (worden) is kleiner.
In de Wet op de loonbelasting staat, vrij uitgebreid, wat wordt verstaan onder een pensioenregeling. De Wet inkomstenbelasting verwijst daarnaar, en voegt er dan nog 4 (andere ?) pensioenregelingen aan toe. Dat vind ik dan toch wel weer verbazingwekkend.
Voor de 'volledigheid': de wetten hebben allebei een jaartal: 1964 (loonbelasting) en 2001 (inkomstenbelasting).
De meeste werknemers in Nederland bouwen verplicht pensioen op via hun werkgever, maar niet allemaal. Omdat die verplichting wettelijk vastligt, verwacht ik gelijkheid in behandeling, of een doordacht beleid waarom de ene werknemer wel, en de andere werknemer niet verplicht wordt pensioen op te bouwen.
Maar volgens mij is daar geen sprake van. Raar toch?! Of kan iemand me vertellen op basis van welke filosofie onderscheid wordt gemaakt?
Ben jij in loondienst? Bouw je verplicht pensioen op? Weet jij waarom?
Als ik schrijf dat ik vervroegd met pensioen wil dan bedoel ik met pensioen: financieel onafhankelijk zijn, niet meer te hoeven werken om de dingen die ik moet en de dingen die ik wil te kunnen betalen, vrij zijn. Dat is het pensioen waarvoor ik me interesseer, en misschien is pensioen niet zo'n handige term.
Pensioen
Pensioen is immers ook de voorziening die je via een werkgever opbouwt om vanaf je officiële pensionleeftijd (of iets eerder of later) maandelijks een uitbetaling te krijgen zonder dat je ervoor werkt (op dat moment).
Vervolgens heb je ook nog AOW, het pensioen van de staat, ook goed voor een maandelijkse uitkering vanaf je pensioenleeftijd.
Tot slot kun je zelf, dus niet via je werkgever, pensioen opbouwen.
Passief inkomen
Dat pensioen of die pensioenen interesseerde(n) me eigenlijk niet zo. Je wordt namelijk financieel onafhankelijk door voldoende passief inkomen te genereren, passief inkomen dat altijd doorloopt. Dat wil ik voor elkaar hebben ruim voor mijn officiële pensioenleeftijd. En als ik het daarvoor voor elkaar heb, heb ik die extra maandelijkse betaling niet nodig vanaf mijn 71e.
Interen op je vermogen
Er is ook een ander scenario denkbaar, zonder passief inkomen. Het kan zijn dat je op een gegeven moment zoveel pensioen hebt opgebouwd dat je vrij zeker weet dat je na je pensioenleeftijd kan leven zoals je wil van de maandelijkse uitbetaling (+AOW). Je hoeft dan niet meer te werken om pensioen op te bouwen, maar je moet wel ergens van leven tot je pensioenleeftijd. Als je voldoende vermogen hebt, kun je dat gaan 'opleven', je teert dan in op je vermogen. Je weet natuurlijk nooit hoe het leven loopt, maar je weet wel vanaf wanneer je pensioen krijgt en je geen geld meer uit je vermogen nodig hebt. Je kan dus ongeveer inschatten hoe lang van tevoren je kunt stoppen met werken.
Zeker als je pensioenleeftijd niet meer al te ver weg is, kan dit werken. Je kunt dan redelijk zeker zijn van je pensioen en de AOW, en ook van je levensstijl en bijbehorende kosten (al blijft het lastig te voorspellen hoeveel geld je nodig hebt voor zorg).
Ver weg
Maar als je pensioenleeftijd nog ver weg is, wordt het lastiger. Want niemand weet hoe de pensioenen (via werkgevers en die van de staat) zich ontwikkelen. Hoeveel is er nog van over als ik 71 ben? Je weet het niet, dus het veiligste is om er maar helemaal niet op te rekenen. Ietwat kortzichtig geredeneerd hoef je er dan ook niets van te weten. Zeker niet als je gestopt bent met werken, want dan kosten al die voorzieningen je ook geen inkomen.
Verdienen en verdiepen
Maar nu werk ik weer, en toevallig werk ik voor een bedrijf dat veel voor pensioenfondsen werkt. Dus ik krijg nu al inkomen uit pensioenen :) Ik zie allerlei termen en strategieën langskomen in de teksten die ik moet beoordelen. Ik word daar toch wel nieuwsgierig van. En bovendien is het ook wel echt makkelijker teksten redigeren als je snapt waar het over gaat. Ik ben me nu dus meer aan het verdiepen in pensioenen, en ik ben van plan om daar af en toe over te schrijven: weetjes, verbazingspunten, leerpunten.
We probeerden op een speelse manier onze logeerkindjes wat te leren van hoe wij tegen persoonlijke financiën aankijken. Dat ging met wisselend succes, maar zoals wij van hen geleerd hebben:
Van proberen, kun je leren.
De begrippen aandelen en leningen&rente deden het begrijpelijkerwijs niet zo goed. De favoriete voorbeelden waren denk ik toch wel:
1. Als je een spelletje maakt voor op de Ipad, en het wordt veel gespeeld, kun je daar elke maand geld mee verdienen.
Er werden meteen verhaallijnen voor spelletjes verzonnen. We bespraken ook dat je dan wel een computer of een Ipad moet kopen (of ooit hebben gekocht) en dat dat dus ook één keer geld kost. Én dat het best wel moeilijk is, en dat je er dus wel wat tijd in moet steken om te leren hoe je zo'n spelletje maakt.
2. Als je een hondje koopt, moet je elke dag eten voor hem kopen.
Je hebt ook veel plezier van een hondje (glinsterende oogjes), geld is niet het enige wat telt, maar het is wel goed om over na te denken of je het kan betalen.
Gefronste voorhoofdjes, maar als ze mochten kiezen zouden ze toch wel een hondje kiezen. Hoewel ... "Je moet wel DRIE keer per dag met een hondje gaan wandelen, ook als het regent." Bij de drie gingen er dreigend drie vingertjes de lucht in. Ik geloof dat die wandelingen (die er blijkbaar al eerder ingeprent waren) meer indruk hebben gemaakt dan het geld. We hebben nog wel even de leukste hondennamen uitgewisseld, want over hondjes dromen kost niets, ook geen natte wandelingen.
3. Als je verhuist naar een groter huis, moet je elke maand meer geld betalen.
"Haha, dat ga ik echt nooit doen, want ik woon al in een groot huis, en hier hebben we ook een groot huis." Bijval van de ander: "Ja dat zou echt stom zijn." Fijn om te horen dat ze tevreden zijn. Ik heb trouwens nog nooit een kind horen klagen over een te klein huis (ligt dat aan mij?), maar toch: fijn. En ook een fijn idee dat we misschien wel een zaadje hebben geplant tegen ondoordacht altijd alles maar groter willen.
Oliebollen
Naast "Van proberen kun je leren" hebben we nog iets geleerd of, nou ja, in ieder geval weer even goed tussen de oren gekregen:
Na het schaatsen gingen we oliebollen halen. Ons logeetje wilde ook wel wat drinken.
Op mijn: "We gaan thuis lekker wat drinken," reageerde hij erg teleurgesteld. Ik legde uit dat we al best wat geld uit hadden gegeven aan schaatsen en oliebollen en dat we op het drinken wat wilden besparen door dat thuis te doen, "... want het drinken thuis is veel goedkoper. Weet je nog?"
Het leek of er ineens wat kwartjes vielen: "Ja, we moeten zo min mogelijk boodschappen doen en dan sparen en dan iets slims met het geld doen!"
Het klonk voor mij alsof hij niets meer wilde kopen, dus ik zei dat we geen honger moesten lijden.
"Neehee," hij keek me aan met zo'n begrijp-me-dan-blik, "ik zei toch ZO MIN MOGELIJK, dat betekent niet niets, dus dan hebben we ook geen honger."
O ja, das waar ook:
Je hoeft geen gekkie te worden die alleen maar ganzetongen uit de tuin van de buurman eet (no offence).
Net als in 2017 hield ik in 2018 niet precies bij wat ik uitgaf. Ik hield (een natte) vinger aan de pols door te letten op wat ik maandelijks bij moest storten. Als dat maar niet te hoog werd, dan was er geen reden tot paniek. Omdat ik vond dat ik in 2017 iets te veel had uitgegeven, heb ik die grens van duizend euro naar negenhonderd gebracht. Begin september ging ik daaroverheen. Eerlijk gezegd heb ik daar weinig consequenties aan verbonden. Tot zover de functie van de paniekgrens.
Methode
Ik heb weer alle bedragen die op mijn betaalrekening bijgestort zijn en die niet een terugbetaling of voor een reservering of investering waren bij elkaar opgeteld. Daar heb ik het beginsaldo bij opgeteld en het eindsaldo afgetrokken. Ik heb er nog 200 euro bij opgeteld omdat mijn vader me af en toe contant geld geeft.
In 2018 heb ik €15.675,- opgemaakt. Dat is €1.306,- per maand.
Hierin zijn alle werkelijke uitgaven meegeteld, van noodzakelijk tot pure luxe, periodiek en eenmalig. Dus mijn ziektekosten zitten erin, maar ook de reis naar China en de Champagne-uitgaven.
Conclusie
Het is minder dan vorig jaar. Daar ben ik blij mee. Toen was het net iets te veel vond ik (1.340,- per maand). Het is bovendien keurig rond het bedrag van mijn ijklijstje (1.310,-). Ik heb dat ijklijstje sinds 2017 niet meer bijgesteld en dat hoefde dus ook niet. Ik vind het qua inzicht wel best zo. Ik ben behoorlijk tevreden met mijn uitgaven.
